Trans yog’lar nimasi bilan xavfli?

Trans yog’lar nimasi bilan xavfli?

🔸Trans yog’lar nima?

Trans yog’lar, asosan, o’simlik yog’larini gidrogenlash jarayonida (ya’ni, suyuq yog’larni qattiq yog’larga aylantirish jarayoni) hosil bo’ladigan sun’iy yog’lardir. Ushbu jarayon, odatda, mahsulotlarning saqlanish muddatini uzaytirish va ularning tuzilishini yaxshilash uchun amalga oshiriladi.

🔸Trans yog’larning asosiy manbalari:

•  Qayta ishlangan oziq-ovqatlar: Trans yog’lar, ko’pincha, pishirilgan va qovurilgan ovqatlarda (masalan, kartoshka fri, donatlar, chips), margarin, non, pechene va turli xil shirinliklarda uchraydi.
•  Fast-fud: Fast-fud restoranlarida tayyorlanadigan ko’plab ovqatlarda, ayniqsa, frityurda pishiriladigan mahsulotlarda ko’p miqdorda trans yog’lar mavjud.
•  Ba’zi qandolat mahsulotlari: Kremli tortlar, pirojniylar va boshqa qandolat mahsulotlarida ham trans yog’lar bo’lishi mumkin.

🔸Trans yog’larning xavfli jihatlari:

Trans yog’lar organizmga juda zararli ta’sir ko’rsatadi va ko’plab jiddiy kasalliklarga olib kelishi mumkin. Ularning xavfli jihatlari quyidagilardan iborat:

1. Yurak-qon tomir kasalliklari:
•  «Yomon» xolesterin ko’payishi: Trans yog’lar «yomon» (LDL) xolesterin miqdorini oshiradi, bu esa qon tomirlarida xolesterin tiqilib qolishiga va ateroskleroz rivojlanishiga olib keladi.
•  «Yaxshi» xolesterin kamayishi: Trans yog’lar «yaxshi» (HDL) xolesterin miqdorini kamaytiradi, bu esa yurak va qon tomirlarining sog’lig’iga zarar yetkazadi.
•  Qon bosimi oshishi: Trans yog’lar qon bosimining ko’tarilishiga va yurak xuruji va insult xavfini oshishiga sabab bo’lishi mumkin.
2. Qandli diabet:
•  Insulin sezuvchanligini pasayishi: Trans yog’lar insulin sezuvchanligini pasaytirib, organizmda qand miqdorini boshqarishni qiyinlashtiradi. Bu esa 2-toifa diabet xavfini oshiradi.
3. Semizlik:
•  Vazn ortishi: Trans yog’lar yuqori kaloriyali va organizmda tez yig’iladi. Bu esa vazn ortishiga va semizlikka olib kelishi mumkin.
4. Yallig’lanish:
•  Surunkali yallig’lanish: Trans yog’lar organizmda surunkali yallig’lanish jarayonlarini qo’zg’atadi, bu esa ko’plab surunkali kasalliklar rivojlanishiga sabab bo’ladi.
5. Immunitet zaiflashishi:
•  Trans yog’lar immunitet tizimining ishini buzishi va organizmning infeksiyalarga qarshi kurashish qobiliyatini pasaytirishi mumkin.

https://t.me/sanepidqom_qarshitum