Gelmintozlar qanday kasallik?
Gelmintozlar — bu organizmda turli xil parazitar qurtlarning (gelmintlarning) yashab, rivojlanishi bilan bog’liq kasalliklardir. Ushbu parazitlar odam organizmiga turli yo’llar bilan kirib, turli organlar va tizimlarga ta’sir ko’rsatishi mumkin.
Gelmintozlarning turlari:
• Tasma qurtlar (cestoda): Qo’ziqorinsimon, cho’chqa, sigir tasma qurtlari va boshqalar. Ular odatda ichakda yashaydi va ozuqa moddalarini o’zlashtirishga xalaqit beradi.
• Dumaloq qurtlar (nematoda): Askaridalar, ostritsalar va boshqalar. Ular ichakda, o’pkada yoki boshqa organlarda yashab, turli alomatlarni keltirib chiqarishi mumkin.
• Yassi qurtlar (trematoda): Shistosoma, opistorxoz va boshqalar. Ular turli organlarga, jumladan jigarga, o’pkaga va qonga ta’sir qilishi mumkin.
Gelmintozlarning yuqish yo’llari:
• Og’iz orqali: Ifloslangan suv, ovqat yoki qo’llar orqali parazit tuxumlari yoki lichinkalari organizmga tushadi.
• Teri orqali: Ba’zi gelmintlarning lichinkalari teri orqali organizmga kirib olishi mumkin (masalan, shistosomoz).
• Havo orqali: Ba’zi hollarda, parazit tuxumlari havoga tarqalib, nafas yo’llari orqali organizmga kirib olishi mumkin.
• Hayvonlar orqali: Ba’zi gelmintlarning lichinkalari hayvonlar go’shtida bo’lishi mumkin va ular pishirilmagan yoki yetarlicha pishirilmagan go’sht iste’mol qilinganda organizmga kirib oladi.
Gelmintozlarning belgilari:
Gelmintozlarning belgilari parazit turiga va uning miqdoriga, shuningdek, odamning immun tizimiga bog’liq ravishda farq qiladi. Umumiy belgilari quyidagilardir:
•  Qorin og’rig’i
•  Diareya yoki qabziyat
•  Ko’ngil aynishi va qayt qilish
•  Vazn yo’qotish
•  Kamqonlik
•  Charchoq
•  Toshmalar
•  Allergik reaktsiyalar
Gelmintozlarning oldini olish uchun choralar:
•  Qo’llarning tozaligiga e’tibor berish.
•  Faqat yaxshilab yuvilgan va pishirilgan ovqatlarni iste’mol qilish.
•  Toza suv ichish.
•  Uy hayvonlarining gigienasiga e’tibor berish.
•  Profilaktik tekshiruvlardan o’tish.
Davolash:
Gelmintozlarni davolash parazit turiga va kasallikning og’irligiga bog’liq ravishda farq qiladi. Davolashda maxsus dori-darmonlar ishlatiladi. O’z-o’zini davolash qat’iyan man etiladi, faqatgina shifokorning tavsiyasi bilan davolanish kerak.

https://t.me/sanepidqom_qarshitum