OIV (Odam Immunitet Tanqisligi Virusi) infeksiyasi jiddiy sog’liq muammosi bo’lib, uning oldini olish har birimiz uchun muhim vazifadir. OIVga qarshi kurashishning eng yaxshi usuli — bu kasallikni yuqtirish xavfini kamaytirish bo’yicha bilimga ega bo’lish va profilaktika choralarini ko’rishdir.
❗️OIV infeksiyasini yuqish xavfini kamaytirish uchun bir nechta samarali usullar mavjud:
❗️1. Jinsiy yo’l bilan yuqishning oldini olish.
❗️2. Qon orqali yuqishning oldini olish:
• In’ektsiya uchun faqat steril igna va shpritslardan foydalanish: Giyohvand moddalarni iste’mol qiladiganlar uchun har doim yangi, steril igna va shpritslardan foydalanish OIV va boshqa qon orqali yuqadigan kasalliklar (gepatit B va C) xavfini kamaytiradi.
• Birovning shaxsiy buyumlaridan foydalanmang: Tish cho’tkasi, ustara, manikyur asboblari kabi shaxsiy buyumlarni boshqalar bilan bo’lishmang, chunki ular qon bilan ifloslangan bo’lishi mumkin.
• Tibbiy muolajalarda ehtiyot bo’ling: Tibbiy muolajalar (tatuirovka, piercing, manikyur va boshqalar) faqat litsenziyaga ega bo’lgan, steril asboblar va jihozlardan foydalanadigan joylarda o’tkazilishi kerak.
• Qon quyishda xavfsizlikni ta’minlash: Qon quyish zarur bo’lganda, faqat tekshirilgan va xavfsiz qon mahsulotlaridan foydalaning.
❗️3. Homiladorlik va tug’ish paytida onadan bolaga yuqishning oldini olish:
• Homiladorlik paytida OIV testidan o’tish: Homilador ayollar OIV testidan o’tishlari kerak, chunki OIV infeksiyasi homiladorlik, tug’ish yoki emizish paytida bolaga yuqishi mumkin.
• OIVga qarshi davolanish: OIVga chalingan homilador ayollar OIVga qarshi dorilar qabul qilishlari kerak, bu esa bolaga infeksiya yuqish xavfini sezilarli darajada kamaytiradi.
•Kesarcha kesish usuli: Tug’ish paytida kesarcha kesish usuli orqali tug’ish bolaga OIV yuqish xavfini kamaytiradi.
•Emizishdan voz kechish: OIVga chalingan onalar emizishdan voz kechishlari kerak, chunki OIV ona sutidan bolaga yuqishi mumkin.
❗️4.Profilaktika choralari:
• OIVga qarshi preparatlar: OIVga chalinmagan, lekin yuqori xavf ostida bo’lgan odamlar (masalan, OIVga chalingan sherigi bo’lganlar) OIVga qarshi preparatlar (PrEP) qabul qilishlari mumkin. PrEP OIV yuqish xavfini 99% gacha kamaytirishi mumkin.
• Favqulodda profilaktika (PEP): Agar siz OIVga duchor bo’lgan bo’lsangiz 72 soat ichida PEP (post-exposure prophylaxis) davolashni boshlash orqali OIV yuqish xavfini kamaytirishingiz mumkin.
https://t.me/sanepidqom_qarshitum
